سرطان بیضه

بیضه چیست؟
بیضه قسمتی از سیستم تولیدمثل آقایان است. این عضو در بخشی به‌نام اسکروتوم قرار دارد و به پشت قاعده آلت تناسلی متصل است.بیضه‌ها هورمون مردانه و اسپرم تولید می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها تستوسترون می‌باشد. سلول‌های اسپرم از بیضه‌ها به لوله‌های کوچکی به‌نام "وازدفران" منتقل و سپس وارد اپیدیدیم می‌شوند. در تمام طول مسیر اسپرم در درون مایعی به‌نام مایع منی شناور است. این مایع توسط غدد پروستات و وزیکول سمینال تولید می‌شود. البته در زمان انزال، این مایع از طریق لوله پیشابراه(که از وسط آلت عبور می‌کند) به نوک آلت رسیده و از بدن خارج می‌گردد.

1-نحوه شکل گیری بیضه‌ها:
در دوره جنيني، بيضه‌ها در داخل شكم تشکیل می‌شوند و سپس در داخل کیسه بیضه قرار می‌گیرند. به‌طور‌ي‌كه وقتي نوزاد پسرمتولد می‌شود، بيضه‌ها باید در داخل كيسه بيضه باشند.
دلیل اهمیت این مساله آن است که درجه حرارت اسكروتوم يا كيسه بيضه، حدود 1 درجه سانتي‌گراد سردتر از درجه حرارت بدن است و سلول‌هاي حساس اسپرم‌ساز را در دماي خنك‌تر نگهداری می‌کند.
اگر بيضه‌ها در داخل شكم بمانند، به علت دماي بالاتر، سلول‌هاي اسپرم‌ساز از بين رفته و علاوه بر ناباروري، مي‌توانند سبب ايجاد تغيير در سلول‌ها و سرطانی شدن آن‌ها شوند.
براي جلوگيري ازخطرات بدخیم شدن، اگر بيضه‌ها تا سن 1 سالگي به داخل كيسه بيضه پايين نيايند، بايد اينكار با عمل جراحي انجام شود.
در سرطان بیضه: رشد غیر قابل كنترل‌سلول‌هاي‌ بدخيم‌ در بيضه‌، موجب سرطانی شدن آن‌ها می‌شوند. این سرطان در بيضه سمت راست، کمی شایع‌تر از سمت چپ است و از شایع‌ترین انواع سرطان در بین آقایان، محسوب می‌گردد.
حال انواع سرطان بیضه:
1)تومور سلول‌های زایا:
این تومور شایع‌ترین نوع سرطان بیضه است. سلول‌های تولید کننده اسپرم در این سرطان با هم درگیر می‌شوند.
2)تومورهای استرومال:
این تومورها در اطراف سلول‌های تولید کننده هورمون مردانه دیده می‌شوند، معمولاً خوش خیم هستند، به بیرون بیضه گسترش پیدا نمی‌کنند و با عمل جراحی به‌طور کاملاز بین می‌روند.
3)تومورهای بیضه‌ای ثانویه که ناشی از سرطانی شدن تومورها به سایر نقاط بدن هستند:
این نوع تومورها اغلب در مردان بالای 50 سال دیده می‌شود و درمان معمول آن‌ها با جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی امکان پذیر است.
2-علل تومورهاي بيضه شامل:
*استعمال سیگار و سایر مشروبات الکلی
*سرطان پروستات
*سرطان پوست
*نارسایی کلیوی
*و سرطان ریه
از علائم اولیه ميتوان به:
-دردكمر
-درد در زير شكم
-رشد و تورم دردناک پستان‌ها
-کاهش میل جنسی
- و رشد موهای صورت و بدن در پسران(قبل از سن بلوغ) است

و علائم شایع بيماري هم:
1)بزرگ شدن بيضه:
كه در واقع شايع‌ترين علامت سرطان بيضه، بزرگ شدن بیضه، بدون وجود درد است.
2)درد در بیضه:
كه با نرسيدن خون(انفارکتوس) و يا خونريزي، فرد با درد در ناحیه بیضه مواجه می‌شود.
3)به‌علت سرطانی شدن بیضه، اغلب بیماران درد پشت را هم تجربه می‌کنند.
4)سرفه و تنگي نفس
5)بي اشتهائي
6)حالت تهوع و استفراغ
7)درد استخوان
8)متورم شدن پاها
9)لمس توده
10)و احساس سنگینی و درد در ناحیه ژنیتال و یا اسکروتوم ميباشد.

3-عوامل ايجاد بيماري شامل:
*عوامل مادرزادی
*بیضه نزول نیافته در دوران نوزادی
*تجويز استروژن به مادر در دوران بارداری
*وجود كريپتوركيدیسم:
( كه به معني عدم نزول بيضه به محل طبيعي خود در كيسه اسكروتوم(يا كيسه بيضه) است.)
*وضعيت اقتصادي- اجتماعي:
كه احتمال وجود این نوع از سرطان در مرداني که از سطح بالای اقتصادي- اجتماعي برخوردارند، بیشتر است.
* نهان بيضگي:
كه بالاترین احتمال بروز سرطان، در بيضه نزول نيافته و در نوع شکمي آن دیده می‌شود و کمترين احتمال آن، مربوط به نوع كشاله راني است.
*نژاد:
كه ثابت شده میزان بروز سرطان بیضه در بین مردان سفید پوست رواج بیشتری دارد.
*آسيب‌هاي بافتي بيضه ناشي از ضربه و يا عفونت
*اگر پدر، برادر و یا فرزندی مبتلا به سرطان بیضه باشند، احتمال ابتلا به سرطان بیضه بالاتر خواهد بود.
*ایدز و عفونت HIV:
عفونت اچ آی وی(ویروس ایدز) شانس ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهد.
*سابقه فتق كشاله ران قبل از سن 15 سالگی
*بیماری‌های واگیرداری که از راه تماس جنسی، منتقل می‌شوند.

از عوارض اين بيماري هم اين است كه:
-در صورت عدم تشخیص به‌موقع، ممکن است این سرطان به سایر بخش‌های بدن نفوذ کند.
-کاهش و یا عدم وجود اسپرم سازی
-و در نهايت ناباروری ميباشد.

4-براي تشخیص:
*معاینه بیضه‌ها، از نظر وجود تورم، درد و بزرگ شدن غدد لنفاوی
*اندازه‌گيري تومور ماركرها(موادي كه به‌علت وجودسرطان در خون دیده مي‌شوند.)
*انجام تست‌های آزمایشگاهی
*سونوگرافی:
كه این روش به پزشک کمک می‌کند که اطلاعاتی در مورد جامد بودن توده و یا مایع بودن آن کسب کند.
*عکس برداری از ناحیه شکم و لگن
*راديوگرافي‌ از قفسه‌ سينه
*سی تی اسکن
*و نمونه‌برداری (يا همان بیوپسی) از توده انجام ميشود.

افراد در معرض خطر هم شامل:
- مردان در سنین 15 تا 35 سالگی
-و افرادی که سابقه خانوادگی سرطان بیضه دارند است، اين افراد باید مرتباً بیضه‌های خود را معاینه و در صورت لمس توده، سریعاً به پزشک مراجعه کنند.
براي پیشگیری هم بايد دانست:
*عوامل خطرساز در سرطان بیضه قابل پیشگیری نیستند چرا که از بدو تولد وجود دارند. تنها راه جلوگیری از این بیماری، آن است که نهان بیضگی پسربچه‌ها در دوران کودکی معالجه شود.
*انجام کلیه دستورات پزشکی در صورت ابتلا به بيماري هم، برای جلوگيری از آسیب به کبد و ریه‌ها لازم الاجراست.
در صورت وجود كوچك‌ترین اختلال و مشاهده موارد غیرطبیعی در ساختار دستگاه تناسلی ادراری نوزاد پسر، باید به پزشك مراجعه کنيد.
-تمامي نوزادان پسر باید از لحاظ وجود بيضه در داخل كيسه بيضه، معاينه شوند.
-افرادي كه در خانواده‌شان فرد مبتلا به سرطان بیضه وجود دارد،‌ باید بیشتر مراقب باشند و معاينه گهگاهي توسط خود و ساليانه توسط پزشك را انجام دهند.

5-درمان بيماري:
اگر درمان این بیماری به‌موقع انجام شود، در حدود 95% ‌مبتلايان، تقريباً بهبودی كامل پيدا مي‌كنند. در غیر این صورت، سرطان به سرعت رشد كرده و حتي به گره‌هاي لنفاوي داخل شكم گسترش پيدا مي‌كند.

حال روش‌های درمانی چيستند؟:

*اولين راه راديوتراپي:
در رایوتراپی به ناحیه مورد نظر، اشعه مخصوصی تابیده می‌شود که باعث از بین رفتن سلول‌های سرطانی می‌گردد. این تابش در بعضی از بیماران حالتی مثل آفتاب سوختگی روی پوست را ایجاد می‌کند که با گذشت زمان ترمیم می‌شود. البته گاهی بیمار با احساس خستگی، تهوع و اسهال نیز ممکن است رو‌به‌رو شود.
*دومين روش پرتودرماني:
در صورت سالم بودن بیضه، بیضه سالم توسط یک پوشش محافظت می‌شودکه آسیب نبیند. اگر هر دو بیضه نیاز به تابش اشعه داشته باشند،از تعداد اسپرم‌های فرد، کاسته می‌شود.
*سومي شيمي درماني:
تجویز داروهای خاص برای از بین بردن سلول‌های سرطانی، شیمی درمانی نام دارد. در این روش معمولاً دو یا چند دارو با هم استفاده می‌شوند تا تاثیر بیشتری بر بیمار داشته باشند.
عوارض جانبی شیمی درمانی عبارتند از ریزش مو، زخم‌ در درون دهان، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ و خونریزی‌های پوستی
*چهارم عمل جراحي:
در درمان با جراحی، کل بیضه و با غدد لنفاوی اطراف آن برداشته می‌شود ولی بیضه دیگر در صورت سالم بودن باقی می‌ماند. بیضه سالم، مرتباً از نظر ایجاد سرطان، مورد معینات پزشکی قرار می‌گیرد.

*و در آخر طب سوزنی:
البته از این روش در موارد نادر، استفاده می‌شود چرا که از نظر پزشکی، تاثیر کمتری نسبت به ساير روش‌های درمانی دارد ولي ممكن است بي تاثير هم نباشد.

-بدانيم رژیم غذایی مناسب چيست؟:
رژیم غذایی خاصی نیاز نیست ولی باید مواد غذایی حاوی کلسیم، ویتامین‌ها و پروتئین‌ها در برنامه غذایی بیمار گنجانده شود
*مصرف موادغذایی و مکمل‌های ویتامینی
*انجام فعالیت‌‌‌‌هایی که منجر به آسیب و ضربه به بیضه نشوند.
*و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین هم آخرين توصيه ها ميباشد.